Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong ngành kiến trúc tại Việt Nam đang bắt đầu ghi nhận những bước tiến đầu tiên, dù còn khiêm tốn nhưng lại mở ra rất nhiều tiềm năng phát triển. Với khả năng mô phỏng thiết kế, phân tích dữ liệu và tối ưu hóa quy trình làm việc, AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình chuyển đổi số của kiến trúc thế giới. Tuy nhiên, tại Việt Nam, sự tiếp cận với AI vẫn đang ở giai đoạn sơ khai, cần được nhìn nhận nghiêm túc cả về cơ hội lẫn thách thức để có thể bắt kịp xu hướng toàn cầu.
Thực trạng ứng dụng AI trong ngành kiến trúc tại Việt Nam
Hiện nay, việc ứng dụng AI trong ngành kiến trúc ở Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn sơ khai. Phần lớn các công ty kiến trúc truyền thống vẫn chưa thực sự tích hợp công nghệ này vào quy trình làm việc hàng ngày. Các công cụ AI mới chỉ được sử dụng lẻ tẻ bởi một số kiến trúc sư cá nhân hoặc trong các studio tiên phong có tư duy đổi mới.
Một số hình thức ứng dụng phổ biến có thể kể đến như:
- Hỗ trợ lên concept nhanh: sử dụng các công cụ như Midjourney, DALL·E, Stable Diffusion để tạo hình ảnh minh hoạ ý tưởng.
- Phân tích dữ liệu: khai thác dữ liệu khí hậu, ánh sáng tự nhiên, mật độ xây dựng để tối ưu thiết kế công năng.
- Tích hợp plugin AI trong phần mềm thiết kế: như Autodesk Revit hay Rhino, giúp tự động hoá một số thao tác như bố trí mặt bằng, tính toán diện tích sử dụng hoặc kiểm tra xung đột kỹ thuật.
Xem thêm top những phần mềm AI hỗ trợ kiến trúc: https://locvinhdesign.vn/top-phan-mem-ai-ho-tro-thiet-ke-kien-truc/
Dù có nhiều tiềm năng, nhưng xét về quy mô toàn ngành, mức độ phổ biến của AI kiến trúc Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn. Việc ứng dụng còn rời rạc, thiếu chiến lược dài hạn và chủ yếu mang tính thử nghiệm cá nhân.

Cơ hội khi AI góp mặt vào kiến trúc
AI mang đến một bước tiến vượt bậc cho lĩnh vực công nghệ kiến trúc VN, cụ thể ở các khía cạnh:
- Tăng tốc quy trình thiết kế: AI có khả năng xử lý lượng dữ liệu lớn và đề xuất hàng trăm phương án thiết kế chỉ trong vài phút, hỗ trợ kiến trúc sư đưa ra quyết định nhanh chóng hơn.
- Thúc đẩy sáng tạo: Thay vì bắt đầu từ trang giấy trắng, kiến trúc sư có thể tận dụng AI để gợi mở ý tưởng mới, hoặc hình dung trước các không gian phức tạp thông qua hình ảnh dựng nhanh.
- Tối ưu hoá hiệu suất vận hành: AI giúp phân tích các yếu tố vận hành như hướng nắng, lưu thông gió, khả năng tiếp cận… từ đó đề xuất giải pháp tiết kiệm năng lượng và nâng cao trải nghiệm người dùng.
- Tăng sức cạnh tranh: Các đơn vị kiến trúc biết khai thác AI sẽ có lợi thế về thời gian, chi phí và chất lượng đầu ra, từ đó mở rộng thị trường và nâng cao vị thế thương hiệu.

Thách thức trong hành trình ứng dụng AI kiến trúc tại Việt Nam
Tuy có nhiều lợi ích, việc tích hợp AI vào quy trình thiết kế tại Việt Nam vẫn gặp nhiều rào cản:
- Thiếu dữ liệu chất lượng: AI cần một hệ thống dữ liệu phong phú và chuẩn hoá để hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, hầu hết các công ty kiến trúc trong nước vẫn chưa có hệ thống lưu trữ và chia sẻ dữ liệu bài bản.
- Quy trình làm việc thiếu đồng bộ: Mỗi đơn vị thiết kế có quy chuẩn riêng, khiến việc xây dựng một nền tảng AI thống nhất trở nên khó khăn.
- Tâm lý e ngại: Nhiều kiến trúc sư lo ngại AI sẽ làm lu mờ vai trò sáng tạo cá nhân, dẫn đến thái độ dè dặt hoặc phản đối việc đưa AI vào quy trình thiết kế.
- Thiếu nguồn nhân lực chuyên môn: Việt Nam hiện chưa có nhiều chương trình đào tạo chuyên sâu về AI dành riêng cho ngành kiến trúc. Kiến thức về lập trình, xử lý dữ liệu hay sử dụng công cụ AI vẫn còn xa lạ với phần lớn kiến trúc sư.
Giải pháp và định hướng tương lai
Để đón đầu làn sóng AI, ngành kiến trúc Việt Nam cần có những bước đi chủ động:
- Đào tạo và nâng cao nhận thức: Cần đưa nội dung liên quan đến AI và công nghệ vào chương trình đào tạo kiến trúc ở các trường đại học. Song song đó, các doanh nghiệp cần tổ chức workshop, khoá học nội bộ để cập nhật xu hướng cho đội ngũ.
- Xây dựng hệ thống dữ liệu nội bộ: Việc tổ chức và lưu trữ dữ liệu thiết kế một cách hệ thống sẽ là nền tảng cho việc ứng dụng AI lâu dài.
- Thử nghiệm công cụ phù hợp: Các văn phòng thiết kế có thể bắt đầu bằng việc tích hợp những công cụ như ChatGPT, Midjourney, RunwayML… vào các giai đoạn brainstorm, minh hoạ hoặc trình bày phương án.
- Tìm kiếm đối tác công nghệ: Hợp tác với các công ty công nghệ trong và ngoài nước để xây dựng giải pháp AI “may đo” cho quy trình làm việc tại Việt Nam.

Kết luận
AI không phải là kẻ thay thế kiến trúc sư, mà là một công cụ mạnh mẽ giúp họ làm việc hiệu quả và sáng tạo hơn. Đối với ngành kiến trúc Việt Nam, đây là thời điểm thích hợp để nhìn lại thực trạng, đón nhận cơ hội và vượt qua thách thức, nhằm khai thác tối đa tiềm năng của AI kiến trúc Việt Nam trong kỷ nguyên số.
Tham khảo thêm và nhận tư vấn thiết kế nhà đẹp tại: https://www.facebook.com/share/p/1A9gZjymuu/